Bé gái đục thủy tinh thể bẩm sinh
Hà NộiHai mắt bé gái xuất hiện chấm nhỏ màu trắng khi mới 2 tuần tuổi, bác sĩ chẩn đoán bị đục thủy tinh thể bẩm sinh di truyền từ bố.
BS.CKII Bùi Việt Hưng, Trưởng khoa Dịch kính Võng mạc, Trung tâm Mắt Công nghệ cao Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, cho biết đục thủy tinh thể bẩm sinh là nguyên nhân thường gặp gây mù lòa ở trẻ em. Nếu không phát hiện và điều trị sớm, ánh sáng không qua được thủy tinh thể để kích thích võng mạc, não không hình thành khả năng nhìn, dẫn đến nhiều biến chứng như nhược thị, rung giật nhãn cầu, mất thị lực. Phần nhân thủy tinh thể bị đục cần được lấy ra càng sớm càng tốt, chậm nhất là trước 17 tuần tuổi để đảm bảo khả năng phát triển thị lực tối ưu cho trẻ.
"Điều trị đục thủy tinh thể bẩm sinh là cuộc chạy đua với thời gian", bác sĩ Hưng nói. Phẫu thuật trước 3 tháng tuổi giúp trẻ tăng cơ hội phát triển thị giác gần như bình thường.
Các bác sĩ hội chẩn đa chuyên khoa quyết định phẫu thuật cho bé gái lúc 2 tháng tuổi để bảo tồn chức năng thị giác. Êkíp kiểm tra sàng lọc cho bé bằng máy chụp đáy mắt, đo khúc xạ cầm tay và các xét nghiệm chuyên sâu để đánh giá toàn diện nhãn cầu, chuẩn bị kế hoạch mổ chi tiết.
Mổ đục thủy tinh thể cùng lúc hai mắt cho trẻ nhằm giảm số lần gây mê, khác với mổ từng mắt riêng biệt ở người lớn. Mắt của bé gái này chỉ bằng 1/3 so với người lớn, nguy cơ biến chứng cao gấp đôi. Để giảm rủi ro, bác sĩ Hưng cùng PGS.TS.BS Nguyễn Thị Thu Hiền, Trưởng khoa Khúc xạ, dùng thiết bị vi phẫu chuyên dụng loại bỏ thủy tinh thể đục mà không tổn thương đến các cấu trúc khác trong mắt. Sau đó, êkíp đặt thủy tinh thể nhân tạo vào để thay thế thủy tinh thể đã bị đục.
Sau mổ, bé tập phục hồi chức năng thị giác. Nay 8 tháng tuổi, bé có thể nhận diện đồ vật, dõi mắt theo người thân và phản ứng nhanh nhạy với môi trường xung quanh.
Nguyên nhân đục thủy tinh thể bẩm sinh có thể do di truyền, biến chứng trong thai kỳ, nhiễm trùng bào thai hoặc rối loạn chuyển hóa. Nếu bố hoặc mẹ từng mắc bệnh, trẻ có nguy cơ cao, cần được khám sớm ngay sau sinh.
Bác sĩ Hưng khuyến cáo phụ huynh quan sát mắt trẻ ngay từ những ngày đầu đời. Nếu trẻ có dấu hiệu bất thường như mắt có chấm trắng, đồng tử mờ đục, mắt rung giật, lác mắt hay không dõi theo ánh sáng cần được khám và can thiệp điều trị sớm. Sau mổ đục thủy tinh thể bẩm sinh, bé cần tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra thị lực, chỉnh kính và phục hồi chức năng nhìn. Theo dõi lâu dài giúp phát hiện sớm nhược thị hoặc các biến chứng như tăng nhãn áp, đục bao sau, từ đó can thiệp kịp thời.