Điều gì xảy ra với thận khi huyết áp cao?
Tăng huyết áp không được kiểm soát có thể thu hẹp và xơ cứng mạch máu thận, rò rỉ protein trong nước tiểu, có nguy cơ dẫn đến suy thận.
Thu hẹp và xơ cứng mạch máu thận
Huyết áp cao gây áp lực lên thành mạch máu, theo thời gian có thể khiến các động mạch dẫn đến thận bị thu hẹp (hẹp động mạch thận) và xơ cứng. Lúc này, lượng máu chảy vào thận ít hơn. Nếu không có đủ máu và oxy, thận không thể hoạt động bình thường. Tổn thương này ở động mạch thận làm giảm khả năng lọc chất thải từ máu. Nó cũng khiến thận giảm khả năng điều chỉnh các chức năng quan trọng của cơ thể như cân bằng chất lỏng và huyết áp.
Tổn thương các đơn vị lọc của thận
Đơn vị lọc của thận là nephron. Mỗi quả thận có khoảng một triệu đơn vị lọc, mỗi nephron bao gồm một cầu thận và một ống thận. Các nephron này làm sạch máu bằng cách loại bỏ chất thải, chất lỏng dư thừa cùng với độc tố. Huyết áp cao có thể làm hỏng các mạch máu bên trong nephron và giảm khả năng lọc máu hiệu quả của chúng.
Khi các nephron bị tổn thương, chất thải và chất lỏng tích tụ trong cơ thể, gây sưng tấy cùng các vấn đề sức khỏe khác. Tổn thương này cũng làm giảm tốc độ lọc cầu thận (GFR), thước đo chính về chức năng thận. GFR giảm có nghĩa là thận không lọc máu tốt, có thể dẫn đến bệnh thận mạn tính (CKD).
Rò rỉ protein trong nước tiểu
Thận khỏe mạnh giữ lại các protein quan trọng trong máu trong khi lọc chất thải. Huyết áp cao có thể gây hại cho các cấu trúc lọc được gọi là cầu thận, khiến cho các protein rò rỉ vào nước tiểu (protein niệu).
Protein niệu là dấu hiệu cảnh báo thận bị tổn thương. Nếu không được điều trị, tình trạng này có thể làm suy yếu chức năng thận đồng thời đẩy nhanh quá trình tiến triển của bệnh thận. Phát hiện sớm protein trong nước tiểu có thể giúp người bệnh kiểm soát huyết áp và bảo vệ thận khỏi tổn thương thêm.
Bệnh thận mạn tính
Huyết áp cao kéo dài là một trong những nguyên nhân chính gây bệnh thận mạn tính (CKD). CKD là tình trạng bệnh lý lâu dài khiến thận dần mất khả năng hoạt động bình thường. Khi tổn thương thận trở nên trầm trọng hơn, chất thải tích tụ trong cơ thể, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí là suy thận. Kiểm tra huyết áp thường xuyên và xét nghiệm chức năng thận có thể phát hiện và điều trị bệnh sớm.
Tăng huyết áp thúc đẩy tổn thương thận và ngược lại
Thận bị tổn thương do huyết áp cao không thể loại bỏ muối và lượng nước dư thừa hiệu quả. Điều này khiến chất lỏng tích tụ trong cơ thể, làm tăng huyết áp nhiều hơn nữa. Thận bị tổn thương cũng có thể giải phóng các hormone như renin gây co mạch máu, tăng huyết áp. Điều này tạo ra một vòng luẩn quẩn. Huyết áp cao gây tổn thương thận và cơ quan này bị tổn thương cũng khiến huyết áp tăng cao hơn nữa. Nếu không được điều trị, điều này có thể dẫn đến suy giảm chức năng thận cùng các vấn đề về tim, sức khỏe nghiêm trọng khác.
Bảo Bảo (Theo Times of India)
